فایل شکسته و تکنیکهای غیراولتراسونیک
ما در مقالهای در مورد نحوه خارج کردن فایل شکسته با استفاده از روش اولتراسونیک صحبت کردهایم، اما گاهی اوقات استفاده از تکنیک اولتراسونیک بیفایده است: یعنی هنگامی که فایل شکسته دراز، درگیر یا دارای جرم بزرگ فلزی باشد.
بنابراین ما به تکنیک دیگری برای کنترل فایل شکسته نیاز داریم تا آن را بیرون بیاوریم که به آن تکنیک چنگ گرفتن یا نگه داشتن میگویند.
انواع تکنیکهای چنگ زدن یا نگه داشتن:
1- تکنیک میکروتیوب
2- تکنیک Wedging-tube
3- تکنیک حلقه
4- تکنیک میکرو انبرک، انبردست/انبر
چه زمانی باید از این تکنیکها استفاده کرد؟
ما باید بدانیم که هیچ دستگاه یا تکنیکی برای خارج کردن همه انواع فایل های شکسته وجود ندارد زیرا عوامل زیادی بر روند خارج کردن تأثیر می گذارد. عمدتاً این تکنیکها تحت شرایط زیر پیشنهاد میشوند:
1-زمانی که فایل شکسته بلند است (بیش از 4.5 میلی متر).
2- هنگامی که فایل شکسته کاملاً یا خیلی خوب درگیر با دیواره کانال باشد.
3- زمانی که قسمت کرونال فایل شکسته در یک سوم تاجی کانال یا در یک سوم میانی قرار دارد.
4- وقتی که فایل شکسته سطح مقطع عریض یا بزرگ (توده فلزی بزرگ) معمولا با فایلهای مخروطی 4 و 6 درصد در صورت جدا شدن بیش از 7-9 میلی متر.
تصویر 1
قابلیت لرزش اولتراسونیک برای خارج کردن فایل شکسته.
دایموتک، تولیدکننده تجهیزات دندانپزشکی
(ایمپلنتولوژی و جراحی، اندودانتیکس و درمان ریشه)
قلم استخراج فایل شکسته BTEX نسخه گلد
تصویر 2
مفهوم کلی و مراحل تکنیک چنگ زدن یا نگه داشتن:
1- ارزیابی رادیوگرافی (محل ابزار، طول، انحنا).
2- Instrument Exposure (دسترسی مستقیم به دستگاه با GG.2,3 بدون تغییر برای حفظ ساختار دندان بیشتر یا با فایلهای چرخشی سایز بزرگ تا زمانی که فایل شکسته در زیر میکروسکوپ قابل مشاهده باشد).
3- باید از نوکهای نازک اولتراسونیک برای نمایان شدن 2-1 میلی متر از قسمت کرونر فایل شکسته استفاده کرد و یا میتوان از فرز مخصوص ترفین برای سوراخ کردن و 2-1 میلی متر استفاده کرد اما ساختارعاج بیشتری را از بین می برد.
4- چنگ گرفتن ابزار: میکرو تیوب، استخراج کننده (لوله گوه) یا دستگاههای حلقه را روی 1 تا 2 میلی متر در معرض دید ابزار قرار دهید، دستگاه را فعال کنید تا قسمت تاجی محکم درگیر شود و سپس فایل شکسته را بیرون بکشید.
تصویر 3
تکنیک میکروتیوب: این بستگی به استفاده از یک لوله (مثلاً نوک کامپوزیت جریان پذیر) برای درگیر کردن 1-2 میلی متر فایل شکسته از قبل در معرض قرار گرفته توسط فراصوت یا فرزهای ترفین، سپس تزریق سیمان رزین دوگانه یا چسب فوق العاده (چسب سیانواکریلات) در داخل لوله دارد. و 3-5 دقیقه صبر کنید سپس آن را بیرون بکشید. فایلهای شکسته باید به صورت متصل به لوله خارج شوند.
تصویر 4
تکنیک Wedging tube:
همان مفهوم میکرو تیوب اما تفاوت در اینجا این است که نیازی به سیمان یا چسب نیست زیرا لوله (استخراج کننده) حاوی یک گوه فلزی در داخل آن است که در فضای بین فایل شکسته و دیواره لوله قرار میگیرد، بنابراین گوه، فایلهای شکسته را درگیر میکند و اجازه میدهد تا آن را بیرون بکشد.
این تکنیک به خوبی با:
1- فایلهای شکسته درگیر با کانال بالا
2- فایلهای شکسته مخروطی دراز و بزرگ.
تصویر 5
Wedging tube:
1- لوله روی فایل شکسته در معرض قرار می گیرد.
2- گوه فلزی را فعال کنید.
3- نگه دارید و بیرون بکشید.
تصویر 6
دندان 1.6 دو فایل شکسته در MB و DB داشت. فایلهای H طولانی و به خوبی درگیر نمیتوانستند به لرزش اولتراسونیک پاسخ دهند، بنابراین با استفاده از تکنیک Wedging tube خارج شدند.
تصویر 7
تکنیک حلقه:
مفهوم در اینجا کمی متفاوت از تکنیکهای قبلی و محافظهکارانهتر است زیرا ما نیازی به وارد کردن دستگاه استخراج یا لوله نداریم اما میتوانیم یک سوزن با اندازههای کوچک وارد کنیم (0,5 , 0,4 , 0,3 ) که در مقایسه با سایز دستگاههای خارجکننده واقعا کوچک است. داخل آن سوزنها حلقه سیمی نیز با اندازههای کوچک معادل اندازه سوزن داریم. حلقه باید 0.7-1 میلیمتر فایل شکسته در معرض دید را بچرخاند، سپس حلقه را محکم کنید تا ابزار شکسته بیرون بیاید. تفاوت امروزه در اندازه و مواد حلقه است که به ما اجازه می دهد در خارج کردن فایل شکسته با درگیری متوسط تا حدی زیاد، محافظه کارتر و موثرترعمل کنیم.
این تکنیک به خوبی با موارد زیر سازگار است و جواب میدهد:
1- فایلهای شکسته با درگیری متوسط در کانال
2- فایلهای شکسته دراز به طول بیش از 4.5 میلی متر.
تصویر 8
مولر اول پایینی یک ابزار شکسته دراز و اکسترود شده در خارج از راس داشت: فایل با استفاده از تکنیک حلقه برداشته شد.
تصویر 9
دندان مولر دوم پایینی یک فایل H شکسته (بیش از 4 میلی متر) را نشان داد که به خوبی با دیواره های کانال درگیر شده بود. ابتدا تاج 1-2 میلی متری ابزار شکسته در معرض دید قرار گرفت، سپس حلقه قرار داده شد و بسته شد. در آخر، لوله همراه با فایل بیرون کشیده شد.
تصویر 10
میکرو انبرک، انبردست / تکنیک فورسپس:
این تکنیک از همان مفهوم نگه داشتن ابزار شکسته برای بیرون کشیدن آن استفاده می کند، اما قبل از استفاده باید ابزار شکسته را با اولتراسونیک شل کنیم. این به ویژه در مورد میکرو انبرک معتبر است، جایی که لازم است 1-2 میلی متر از ابزار شکسته را در معرض دید قرار دهید، سپس انبرک را وارد کنید تا ابزار شکسته را بگیرید و آن را بردارید.
این تکنیک به خوبی با موارد زیر سازگار است:
1- فایلهای شکسته با درگیری متوسط تا کم در کانال
2- فایلهای شکسته دراز به طول بیش از 4.5 میلی متر.
تصویر 11
این مولر اول بالایی 2 فایل شکسته را در کانال DB نشان میدهد که تلاشهای قبلی برای حذف آن ناموفق بوده است. متأسفانه یک سوم تاج کانال قبلا قربانی شده بود. دو فایل شکسته با کمک اولتراسونیک و تکنیک میکرو انبرک برداشته شد.
نتیجهگیری
مهمترین عوامل موثر در رفع شکستگی ابزار ریشه به ظرفیت و مهارتهای بالینی اپراتور مربوط میشود و میتوان آنها را با آموزش مناسب و تمرینهای آزمایشگاهی گسترده قبل از کاربرد بالینی افزایش داد.
امروزه، به لطف فناوری و بهبود دستگاهها در طول زمان، به ویژه در اندازهها و مواد استخراج کنندهها و سیم های حلقه، روند خارج کردن فایلهای شکسته آسانتر، محافظه کارانه و قابلپیشبینیتر شده است. در پایان این مقاله، همیشه با خودتان فکر کنید و تصور کنید که این روش آسان است و شما آن را انجام خواهید داد.