هنگامی که یک فایل در حین فرآیند درمان ریشه شکسته می‌شود، متخصصان دندانپزشکی ممکن است از تکنیکی به نام بای پس کردن فایل برای حرکت در اطراف ابزار شکسته و ادامه روند درمان استفاده کنند. در ادامه، راهنمای گام به گام روش بای پس را توضیح خواهیم داد:
ارزیابی رادیوگرافی: دندانپزشک ابتدا وسعت و محل فایل شکسته را با استفاده از اشعه ایکس دندان ارزیابی می‌کند. این به تعیین مسیر انجام بای پس مناسب کمک می‌کند.
قرار دادن سد لاستیکی: دندانپزشک دندان را با استفاده از یک سد لاستیکی ایزوله می‌کند تا از یک زمین جراحی تمیز و خشک اطمینان حاصل کند. این از آلودگی جلوگیری می‌کند و دید بهتری را در طول فرآیند بای پس فراهم می‌کند.
آماده سازی حفره دسترسی: دندانپزشک با برداشتن هر گونه ترمیم موجود و ورود به اتاقک پالپ دندان آسیب دیده، یک حفره دسترسی ایجاد می کند. این امکان دسترسی به سیستم کانال ریشه را فراهم می کند.
پیمایش و کاوش: فایل‌های تخصصی، مانند فایل‌های دستی فولاد ضد زنگ با اندازه کوچک یا نوک‌های اولتراسونیک، برای پیمایش در سیستم کانال ریشه، برای بای پس فایل شکسته استفاده می‌شوند.
تعیین طول کار: دندانپزشک در حین کاربرد تکنیک بای پس، با استفاده از اپکس‌یاب‌های الکترونیکی(Electronic apex locator) یا اقدامات رادیوگرافی، طول کار کانال ریشه را تعیین می‌کند و از ابزار دقیق و پر کردن آن اطمینان حاصل می‌کند.
تمیز کردن و شکل دهی: دندانپزشک از مجموعه‌ای از فایل ها برای تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال ریشه استفاده می‌کند و هرگونه زباله، بافت عفونی و باکتری را از بین می برد. این امر باعث ضدعفونی موفقیت آمیز و بهبود متعاقب آن می‌شود.
شستشو و ضد عفونی: مرحله مهم دیگری در تکنیک بای پس. در این مرحله، کانال ریشه با محلول‌های ضد میکروبی برای از بین بردن بیشتر باکتری‌ها و کاهش خطر عفونت مجدد شستشو می‌شود. این مرحله برای موفقیت طولانی مدت درمان بسیار مهم است.
انسداد: هنگامی که کانال ریشه کاملا تمیز و شکل داده شد، از مواد پرکننده مناسب مانند گوتاپرکا برای پر کردن فضا استفاده می‌شود. این یک مهر و موم برای جلوگیری از عفونت مجدد باکتریایی انجام می‌شود.
ترمیم نهایی: پس از اتمام عمل ریشه، دندان نیاز به ترمیم نهایی مانند روکش یا پر کردن دندان برای محافظت و ترمیم ساختار آن دارد. این مرحله که نتایج عملکردی و زیبایی شناختی را تضمین می‌کند، آخرین مرحله در بای پس است.
توجه به این نکته مهم است که تکنیک بای پس نیاز به مهارت و تجربه از طرف متخصص دندانپزشکی دارد. در برخی موارد، ارجاع به متخصص ریشه در شرایط پیچیده یا چالش برانگیز ممکن است ضروری باشد.
با پیروی از این روش گام به گام، متخصصان دندانپزشکی می‌توانند به طور موثر یک فایل شکسته را بای پس کنند، یکپارچگی سیستم کانال ریشه را حفظ کنند و درمان موفقیت‌آمیز کانال ریشه را برای بیماران خود به ارمغان آورند.
دایموتک، تولیدکننده تجهیزات دندانپزشکی
(ایمپلنتولوژی و جراحی، اندودانتیکس و درمان ریشه)
قلم خارج کننده ابزار شکسته فایل اندو از کانال دندان BTEX
اقدامات احتیاطی و نکات مفید
اما چه کنیم که مجبور به استفاده از تکنیک بای پس نشویم؟ برای به حداقل رساندن خطر شکستگی فایل در حین فرآیند درمان ریشه، متخصصان دندانپزشکی باید مجموعه‌ای از اقدامات احتیاطی را رعایت و نکات مفید زیر را دنبال کنند:
1. از ابزار مناسب استفاده کنید:
-انتخاب فایل‌های ریشه دارای کیفیت بالا که به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر نیروهای درگیر در فرآیند درمان کانال ریشه مقاوم باشند.
- اطمینان حاصل کنید که ابزارها به اندازه مناسب و همچنین مناسب برای دندان خاص تحت درمان هستند.
2. حفظ تکنیک مناسب:
- از پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های ریشه یابی شده برای انتخاب دقیق ابزار، شستشو و پرکردن دندان پیروی کنید.
- در حین پیمایش در سیستم کانال ریشه از یک رویکرد ملایم و کنترل شده برای کاهش احتمال شکستگی فایل استفاده کنید.
3. آناتومی کانال ریشه را ارزیابی کنید:
- از تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته مانند توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی (CBCT) برای ارزیابی آناتومی کانال ریشه قبل از درمان استفاده کنید.
- هر گونه پیچیدگی بالقوه، مانند انحنا یا کانال های کلسیفیه را که ممکن است خطر جدا شدن ابزار را افزایش دهد، شناسایی کنید.
4. ایجاد دسترسی مناسب:
- ایجاد یک حفره دسترسی مناسب که امکان تجسم مستقیم و بدون مانع از روزنه‌های کانال ریشه را فراهم می‌کند.
- از روشنایی و بزرگنمایی کافی برای افزایش دید در طول فرآیند درمان اطمینان حاصل کنید.
5. از روغن کاری و شستشو استفاده کنید:
- برای کاهش اصطکاک و افزایش حرکت صاف درون کانال، یک روان کننده مانند ژل محلول در آب را قبل از قرار دادن بر روی دستگاه بمالید.
- از تکنیک‌های شستشوی موثر برای تخلیه زباله ها و روان‌کاری کانال استفاده کنید و احتمال اتصال سوهان یا شکستگی را کاهش دهید.
6. اعمال فشار کنترل شده:
- از وارد کردن نیرو یا فشار بیش از حد در حین فرآیند خودداری کنید، زیرا می تواند خطر جدا شدن پرونده را افزایش دهد.
- از یک لمس سبک استفاده کنید و به ابزار اجازه دهید تا با حفظ حساسیت لمسی کار را انجام دهد.
7. فعال‌سازی اولتراسونیک را در نظر بگیرید:
- نوک‌های اولتراسونیک را در حین عمل به کار ببرید تا به حذف کلسیفیکاسیون ها یا انسدادها بدون فشار زیاد روی فایل‌ها کمک کنید.
- فعال‌سازی اولتراسونیک می تواند نیاز به پر کردن دستی بیش از حد را کاهش دهد و احتمال شکستگی فایل را به حداقل برساند.
8. به طور مرتب ابزارها را بازرسی و تعویض کنید:
- ابزارهای ریشه را به طور مرتب از نظر ساییدگی، اعوجاج یا آسیب بررسی کنید.
- ابزارهای فرسوده یا در معرض خطر را تعویض کنید تا از عملکرد بهینه آنها اطمینان حاصل کنید و خطر شکستگی را کاهش دهید.
9. با پیشرفت‌ها به روز بمانید:
- از آخرین پیشرفت ها در تکنیک‌ها، مواد و ابزار ریشه مطلع شوید.
- شرکت در دوره‌های آموزش مداوم و کنفرانس‌ها برای افزایش دانش و مهارت‌ها در روش‌های کانال ریشه.
با رعایت این نکات و احتیاط‌ها، متخصصان دندانپزشکی می‌توانید خطر شکستگی فایل را در طول درمان ریشه به میزان قابل توجهی کاهش دهید و مجبور نباشید از بای پس یا دیگر روش‌های مدیریت فایل شکسته استفاده کنید. فراموش نکنید که اولویت دادن به ایمنی بیمار و ارائه مراقبت با کیفیت با حفظ یکپارچگی ابزار ریشه ضروری است.
