فایل شکسته و سهم عوامل مرتبط با ابزار

۰۲ مرداد ۱۴۰۲ مقالات دندانپزشکی ، با فایل شکسته شده در دندان چه باید کرد؟ ، فایل شکسته ، قلم بیتکس ، قلم BTEX ، تکنیک لوپ نیدل ، مدیریت ابزار شکسته در کانال دندان ، رتریوال فایل شکسته ، خارج سازی فایل شکسته ، ابزار شکسته در کانال دندان ، Broken instrument management ، lasso the file ، grasping technique ، broken endo file retrieval

مواد اولیه، طراحی و فرآیند ساخت می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر شکستگی ابزار یا وقوع فایل شکسته داشته باشد. یک مثال قابل توجه چندین دهه پیش شرح داده شد، زمانی که تعداد زیادی از دندانپزشکان، آشفته از شکستگی دستگاه‌های SS که اندازه معینی داشتند و توسط یک شرکت خاص تولید شده بود؛ لب به شکایت گشودند. این حوادث به اشتباهات ساخت نسبت داده شد که متعاقباً اصلاح شد.

مطالعات اولیه تا حدی از این تصور گسترده حمایت کرده است که ابزارهای چرخشی NiTi در طول استفاده بالینی بیشتر از ابزارهای SS دستی می‌شکنند. به عبارت دیگر فایل شکسته در ابزارهای NiTi بیشتر است. مسلماً، ساخت ابزار NiTi در مقایسه با ابزارهای SS بسیار پیچیده‌تر است و سازندگان به طور مداوم تغییرات متالورژیکی آلیاژ NiTi، طرح‌های ابزار جدید و درمان‌های اضافی را در تلاشی مداوم برای بهبود خواص مواد، به حداقل رساندن عیوب ذاتی و افزایش مقاومت ابزار در برابر اعوجاج یا شکستگی دائمی بررسی می‌کنند؛ اگرچه همچنان جزئیات درباره روش‌های تولید اختصاصی به ندرت فاش می‌شود.

با توجه به ظرفیت شکل آلیاژ NiTi، بیشتر این ابزارها به جای کج شدن، شیاردار می‌شوند؛ فرآیندی که امکان ایجاد اشکال پیچیده را از طریق فناوری طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر CAD-CAM فراهم می‌کند، اما همچنین می‌تواند به عیوب سطحی مانند شیارهای فرز، شکاف‌ها، حفره‌ها و نواحی چرخش فلز (شکل 2.5) منجر شود. فرض شده که این عیوب ممکن است ابزار را مستعد شکستگی کنند، زیرا می‌توانند به عنوان نقاط تمرکز فشار عمل کرده و شروع ترک‌ها را فعال کنند. انتشار این ترک‌ها نیاز به فشار کمتری دارد و در نهایت می‌تواند منجر به وقوع فایل شکسته شود. روش‌های متعددی مانند کاشت یون‌های آرگون، بور یا نیتروژن، نیتریداسیون حرارتی، غوطه‌وری در پلاسما، عملیات برودتی خشک عمیق و پولیش الکتریکی برای کاهش این عیوب سطح و در نتیجه بهبود مقاومت ابزارها در برابر خرابی به کار گرفته شده است، اما نتایج در بیشتر موارد چندان ثمربخش و رضایت‌بخش نبودند و همچنان میزان فایل شکسته در این نوع ابزار بالاست.

شکل 5-2. رولور فلزی در لبه ابزار استفاده نشده Profile NiTi (بزرگنمایی 100 برابری).

به جای اعمال تغییرات سطحی بر روی ابزار شیاردار شده، پردازش ترمومکانیکی اضافی از آلیاژ NiTi خام یا ابزار تکمیل شده موثرتر به نظر می‌رسد و ظاهراً انعطاف‌پذیری فایل‌ها و مقاومت آنها را در برابر خستگی افزایش می‌دهد. با این حال، باید توجه داشت که به طور کلی، فایل‌های NiTi انعطاف‌پذیرتر نیز در برابر بار پیچشی مقاومت کمتری دارند.

برخی از مسائل نیز ممکن است از کیفیت مواد خام (آلیاژ NiTi) ناشی شود. ذرات اکسید ممکن است در طول تولید به آلیاژ وارد شوند، و بعداً، در طول اعمال فشار، می‌توانند به عنوان مکان‌های هسته‌زایی برای حفره‌های کوچکی که ممکن است به فرآیند شکست مرتبط باشند، عمل کنند. غلظت نسبی این ذرات ممکن است نشان‌دهنده کیفیت متالورژیکی آلیاژ باشد.

سطح مقطع یک ابزار نیز می‌تواند بر وقوع فایل شکسته تأثیر بگذارد. این ناحیه توسط تعدادی پارامتر دیگر از جمله اندازه و مخروط دستگاه و طراحی خاص آن تعیین می‌شود. افزایش سطح مقطع با افزایش اندازه یا مخروطی، مقاومت در برابر شکست پیچشی را افزایش می‌دهد، اما به طور همزمان باعث افزایش سطح مقطع می‌شود. مقاومت در برابر خستگی چرخه‌ای را کاهش می دهد، اگرچه نشانه‌هایی بر خلاف آن نیز گزارش شده است. در غیاب شواهد قطعی در مورد علت اصلی وقوع فایل شکسته و ابزار در داخل بدن (اضافه بار پیچشی، خستگی خمشی، یا ترکیبی از هر دو)، قابل توجه است که به نظر می‌رسد فایل‌های کوچک‌تر در طول استفاده بالینی بیشتر می‌شکنند.

طراحی فایل می‌تواند سطح مقطع فایل را با افزایش تعداد یا عمق شیارها کاهش دهد. شیارهای عمیق‌تر به نظر می‌رسد تمرکز فشار را تسهیل می‌کند، اما نسبت ساقه به شیار (شکل 2.6) به نظر نمی‌رسد که عاملی در وقوع فایل شکسته باشد. تغییرات ناگهانی در شکل مقطع نیز می‌تواند به عنوان نقاط تمرکز فشار عمل کند و ممکن است باعث شروع ترک شود. در نهایت، نواحی فلزی وسیعی که با دیواره عاج تماس دارند (به عنوان مثال، زمین‌های شعاعی) (شکل 2.7) اصطکاک را در حین استفاده افزایش می‌دهند و همچنین می‌توانند خطر فایل شکسته را افزایش دهند.

شکل 6-2. بخش‌های طولی فایل‌های مختلف که عرض ساقه (بین خطوط آبی) را در مقایسه با عمق شیار (بین خط آبی و قرمز در دو طرف) نشان می دهد. (A) نسبت ساقه به شیار کوچک‌تر. (B) نسبت ساقه به شیار بزرگ‌تر (بزرگنمایی × 110)

شکل 7-2. مقطع یک فایل چرخشی NiTi که نواحی فلزی وسیعی را نشان می‌دهد که در حین ابزارآرایی با دیواره عاج تماس دارند (زمین‌های شعاعی)

حتی اگر فایل‌های اصلی مطابق با بالاترین استانداردهای کیفیت توسط شرکت‌های معتبر ساخته شده‌اند، عاقلانه است که تمام ابزارهای جدید را قبل از اولین استفاده از نظر عیوب تولیدی، تحت بزرگ‌نمایی بررسی کنید. این احتیاط همچنین به دلیل گردش ابزارهای تقلبی شبیه فایل‌های اصلی فقط در ظاهر ماکروسکوپی ضروری است (شکل های 2.8 و 2.9). به نظر می‌رسد ابزارهای تقلبی دارای تنوع بیشتری در طراحی و شکل و همچنین عیوب سطحی بیشتری نسبت به نمونه‌های اصلی هستند و باید از استفاده از آنها خودداری شود وگرنه با مشکل فایل شکسته در کانال دندان به دفعات روبه‌رو خواهید شد.

شکل 8-2. فایل های تقلبی استفاده نشده (بالا) و اصلی Protaper Universal F3 (پایین). با وجود شباهت، تفاوت در طراحی و قطر قسمت برش قابل توجه است.

شکل 9-2. تفاوت در طراحی و صافی سطح بین فایل‌های تقلبی استفاده نشده (ردیف بالا، a،b) و فایل‌های Protaper Universal F2 اصلی (ردیف پایین، c,d). مقدار زیادی چرک روی ابزار تقلبی قابل مشاهده است. نوک آن بزرگ‌تر است و به اشتباه به صورت فعال (b) ساخته شده است، برخلاف نوک دستگاه اصلی که کوچک‌تر و غیربرش است () (d بزرگنمایی ×20، ×100).