فایل شکسته و عوامل مرتبط با عملکرد موتور

۰۳ مرداد ۱۴۰۲ مقالات دندانپزشکی ، با فایل شکسته شده در دندان چه باید کرد؟ ، فایل شکسته ، قلم بیتکس ، قلم BTEX ، تکنیک لوپ نیدل ، مدیریت ابزار شکسته در کانال دندان ، رتریوال فایل شکسته ، خارج سازی فایل شکسته ، ابزار شکسته در کانال دندان ، Broken instrument management ، lasso the file ، grasping technique ، broken endo file retrieval

امروزه بر اساس نوعی اجماع عمومی، موتورهای الکتریکی در مقایسه با موتورهای هوا محور، برای ابزارآرایی چرخشی توصیه می‌شوند، زیرا می‌توانند سرعت چرخشی ثابتی را حفظ کنند و همچنین حداکثر گشتاور اعمال شده بر ابزارها را محدود نمایند. هر دو پارامتر را می‌توان به راحتی توسط اپراتور تنظیم کرد (شکل 2.10). موتورهای هوا محور فاقد چنین کنترل‌های دقیقی هستند و ممکن است تحت تأثیر اختلاف فشار هوا قرار گیرند. با وجود این، میزان وقوع فایل شکسته ممکن است برای هر دو نوع موتور مشابه باشد.

شکل 10-2. (A) موتور الکتریکی دارای کنترل سرعت و گشتاور. (B) هندپیس ضد زاویه کاهش دنده با سطوح گشتاور از پیش تعریف شده که می‌تواند به یک موتور الکتریکی معمولی یا هوا محور متصل شود.

پذیرش گسترده موتورهای الکتریکی به موازات رواج مفهوم ابزارآرایی گشتاور-کم سرعت-پایین رخ داده است. تولید کنندگان فایل‌های دوار NiTi سرعت چرخشی خاصی را توصیه می‌کنند، معمولاً در محدوده 250 تا 600 دور در دقیقه (rpm) اما تأثیر آن بر وقوع فایل شکسته بحث‌برانگیز است. چندین مطالعه هیچ تاثیری بر فایل شکسته پیدا نکرده‌اند، در حالی که برخی دیگر افزایش احتمال وقوع فایل شکسته را با افزایش سرعت گزارش کرده‌اند. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که فایل شکسته ناشی از خستگی در فایل‌های NiTi مبتنی بر موتور در مقایسه با فایل‌های مشابهی که با دست استفاده می‌شوند، بیشتر اتفاق می‌افتد، احتمالاً به این دلیل که فایل‌های دستی با سرعت بسیار پایین‌تری می‌چرخند. جالب توجه است، حتی مطالعاتی که نشان می‌دهند خستگی چرخه‌ای تحت تأثیر سرعت چرخش قرار نمی‌گیرد، تشخیص می‌دهند از آنجایی که یک دستگاه عمر خستگی محدودی دارد (تعداد چرخش تا شکستگی و خرابی)، سرعت چرخشی بالاتر باید این طول عمر را در زمان کوتاه‌تری مصرف کند، اگرچه ممکن است آماده‌سازی کانال ریشه را نیز تسریع نماید. سرعت چرخش ممکن است بازخورد لمسی ارائه شده توسط ابزار را نیز تغییر دهد. بسیاری از بی‌نظمی‌های کانال را می‌توان با سرعت کم از طریق ابزار احساس کرد، اما سرعت بالاتر ممکن است منجر به از دست دادن تقریباً کامل هر حسی شود، حداقل در شرایط آزمایشگاهی. به طور کلی، ضرورت دارد به توصیه‌های سازنده در مورد سرعت چرخش پایبند باشید.

گشتاوردر مقایسه با سرعت چرخشی، یک پارامتر نه چندان سرراست است. این سنجه‌ای است از نیروی چرخشی اعمال شده به ابزار به منظور غلبه بر اصطکاک و ادامه چرخش دستگاه. از آنجایی که موتورهای الکتریکی تلاش می‌کنند تا سرعت چرخشی ثابتی را حفظ کنند، گشتاور اعمال شده به ابزار بسته به اصطکاک می‌تواند به طور مداوم تغییر کند، که به نوبه خود توسط ناحیه تماس بین تیغه‌های ابزار و عاج (شکل 2.11) و نحوه کار با ابزار تعیین می‌شود. ناحیه تماس عمدتاً تحت تأثیر اندازه، مخروطی و شکل مقطع دستگاه و کانال ریشه است. یک ناحیه تماس وسیع‌تر اصطکاک را افزایش می‌دهد، بنابراین برای چرخش ابزار بزرگ‌تر در داخل کانال ریشه باریک، گشتاور بیشتری لازم است. برای مثال، سطح تماس به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد زمانی که ابزارهایی با همان مخروطی اما به تدریج بزرگ‌تر به طور متوالی در کانال ریشه یکسان استفاده می‌شود. هر ابزار بعدی پس از اولین مورد در معرض اصطکاک بیش از حد قرار می‌گیرد و برای چرخش به گشتاور محرکه بسیار بیشتری نیاز دارد (وضعیتی که "قفل مخروطی" نامیده می شود) (شکل 2.12) که می‌تواند منجر به شکست پیچشی شود. دست زدن به اشتباه با ابزارهایی مانند قرار دادن تهاجمی ابزار در داخل کانال ریشه نیز باعث افزایش اصطکاک و گشتاور مورد نیاز می‌شود. حداکثر گشتاوری که می‌توان اعمال کرد به دلیل توانایی ابزار برای مقاومت در برابر تنش اعمال شده بدون تغییر شکل پلاستیک یا شکستگی محدود می‌شود.

شکل 11-2. سطح مقطع فایل‌های دوار NiTi دارای سطح تماس بزرگ(A,B) یا کوچک(C,D) با دیواره کانال ریشه است که بر اصطکاک و گشتاور مورد نیاز برای حرکت دستگاه تأثیر می‌گذارد.

شکل 12-2. (a) استفاده از ابزارهایی با همان مخروطی اما به تدریج بزرگ‌تر برای آماده‌سازی کانال ریشه منجر به اصطکاک بیش از حد به دلیل سطح تماس گسترده‌تر با دیواره عاجی ("قفل مخروطی") می‌شود و به گشتاور حرکتی بالاتری نیاز دارد که می‌تواند منجر به شکست پیچشی شود. (b) وقتی ابزارهایی که به طور متوالی استفاده می‌شوند دارای مخروطی‌های متفاوت باشند، می‌توان از پدیده قفل مخروطی جلوگیری کرد.

حداکثر گشتاور در هنگام خرابی در بین ابزارها متفاوت است و همراه با سطح مقطع ابزار افزایش می‌یابد. فایل‌های بزرگ‌تر می‌توانند گشتاور بالاتری را بدون شکستگی تحمل کنند. بنابراین، گشتاور اعمال شده باید همیشه در محدوده باریکی حفظ شود که به ابزار اجازه می‌دهد بدون تجاوز از تغییر شکل پلاستیکی یا حد شکستگی خود، عاج را بچرخاند و برش دهد. تعیین این محدوده از نظر بالینی دشوار است. سازندگان معمولاً مقدار حداکثر گشتاور مناسب را برای هر ابزار ارائه می‌دهند. این مقدار معمولاً برای ابزارهای کوچک‌تر و کمتر مخروطی، کمتر و برای ابزارهای بزرگ‌تر و دارای شکل مخروطی، بیشتر است؛ به این معنی که ابزارهای کوچک‌تر باید با مراقبت ویژه استفاده شوند تا آنها را به شدت در داخل کانال ریشه وارد نکنید. علاوه بر این، مقادیر توصیه شده به ابزارهای استفاده نشده اشاره دارد و ممکن است لازم باشد برای ابزارهای استفاده مجدد کاهش یابد.

موتورهای الکتریکی کنترل گشتاور به اپراتور این امکان را می‌دهند که حداکثر مقدار گشتاوری را که در حین چرخش به ابزار اعمال می‌شود، تعیین کند. با فراتر رفتن از این مقدار، موتور متوقف می‌شود و معمولاً چرخش (عکاس خودکار) را معکوس می‌کند تا ابزار را از عاج جدا کند. بدیهی است که با توجه به توصیه‌های سازنده، برای هر ابزار باید از محدودیت‌های گشتاور متفاوتی استفاده شود. با وجود این، هنوز مشخص نیست که آیا موتورهای با گشتاور پایین قادر به جلوگیری یا حتی کاهش احتمال وقوع فایل شکسته هستند یا خیر. برخی از مطالعات، مزایایی را برای اپراتورهای با تجربه و بی‌تجربه مانند کارآموزان و دندان‌پزشکان در مرحله یادگیری اولیه گزارش کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر هیچ بهبودی در مقایسه با موتورهای با گشتاور بالا نیافته‌اند. درست مانند کاهش سرعت، ابزارآرایی با گشتاور کم نیز ممکن است بازخورد لمسی را بهبود بخشد، اما همچنین می‌تواند راندمان برش ابزار را تا حدی کاهش دهد و مانع از پیشروی آن در کانال ریشه شود. این ممکن است گاهی اوقات یک اپراتور بی‌تجربه را گمراه کند تا ابزار را با فشار وارد کند که منجر به قفل شدن، تغییر شکل یا حتی شکستگی شود.

ابزارهای NiTi با موتور در ابتدا فقط در چرخش مداوم استفاده می‌شدند، برخلاف ابزارهای SS رفت و برگشتی قبلی که بیش از 60 سال پیش معرفی شدند. ایده رفت و برگشت توسط Yared (2008) که آماده‌سازی کانال ریشه را تنها با استفاده از یک ابزار دستی بسیار کوچک و یک فایل رفت و برگشتی NiTi پیشنهاد کرد، دوباره مطرح شد. بدیهی است که حرکت رفت و برگشتی از زمان معرفی مجدد آن بسیار تکامل یافته است. امروزه، موتورهای الکتریکی پیچیده امکان تنظیم دقیق و مستقل زوایای رفت و برگشت را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت فراهم می‌کنند و برخلاف فایل‌های رفت و برگشتی قبلی SS، زاویه چرخش فایل‌های NiTi مدرن در جهت برش بزرگ‌تر از جهت مخالف است که امکان جدیدی را فراهم می‌کند: به اصطلاح رفت و برگشت جزئی یا نامتقارن با اثر چرخشی. اعتقاد بر این است که این حرکت باعث افزایش طول عمر ابزارهای NiTi و مقاومت آنها در برابر خستگی چرخه‌ای در مقایسه با چرخش مداوم می‌شود، اگرچه روش مورد استفاده برای تعیین کمیت مقاومت در برابر خستگی چرخه‌ای در چرخش مداوم و در رفت و برگشت به طور قابل توجهی متفاوت است و نتایج ممکن است مستقیماً قابل مقایسه نباشد. علاوه بر این، تفاوت بین سرعت چرخش اسمی و واقعی نیز می‌تواند بر این نتایج تأثیر بگذارد.