آیا استفاده مجدد و چندباره یا استریل کردن در وقوع فایل شکسته تأثیرگذار است؟ با توجه به افزایش هزینه ابزارهای مورد استفاده در درمان کانال ریشه، به خصوص فایل‌های NiTi، این سوال که آیا می‌توان آنها را مجدداً استفاده کرد؛ همیشه مطرح است. تعداد دفعاتی که از یک فایل می‌توان به طور ایمن استفاده کرد هنوز موضوع بحث‌های جاری است. سازندگان فایل‌ها و ابزارها ادعا می‌کنند که تنها راه قابل‌پیش‌بینی برای جلوگیری از وقوع فایل شکسته، دور انداختن و کنار گذاشتن ابزارهای چرخشی به طور منظم است.
در برخی موارد، مشخصه‌های ویژه‌ای در دسته ابزار NiTi تعبیه شده تا از استفاده مجدد آنها پس از استریل‌سازی جلوگیری شود و سیاست یکبار مصرف اعمال شود. با این حال، این توصیه‌ها و سیاست‌ها ممکن است تا حدی تحت تأثیر منافع تجاری باشند.
گروسمن استفاده از ابزارهای دستی کوچک SS را بیش از دو بار توصیه کرد. اخیراً، استفاده از تمام ابزارهای چرخشی NiTi به عنوان یک اقدام احتیاطی پیشنهاد شده است، در حالی که دیگران از این قانون سختگیرانه فقط در مورد فایل‌های کوچک‌تر حمایت می‌کنند، احتمالاً به این دلیل که تشخیص هر گونه نقص ممکن است دشوارتر باشد.
یک بررسی نشان داد که دور انداختن پس از دفعات معینی از استفاده، یک روش رایج در بین دندانپزشکان عمومی و اندودنتیست‌ها است، و نوع آلیاژ، طراحی و اندازه فایل، و سختی آن، پارامترهایی هستند که اغلب برای تصمیم‌گیری در نظر گرفته می‌شوند و تعیین می‌کنند که چه زمانی یک فایل را دور بیندازیم.
شواهد پشت این توصیه‌ها متناقض است. به نظر می‌رسد استفاده طولانی‌مدت بالینی فایل‌های چرخشی NiTi باعث کاهش مقاومت آنها در برابر خستگی چرخه‌ای در طی کاربردهای آزمایشگاهی بعدی می‌شود، بنابراین فایل‌های بزرگ‌تر باید زودتر از نمونه‌های کوچک‌تر هنگام آماده‌سازی کانال‌های ریشه انحنادار کنار گذاشته شوند؛ زیرا مقاومت آنها در برابر خستگی چرخه‌ای کمتر است. با این حال، وقوع فایل شکسته یک مشکل پیچیده و چند عاملی است و پیش‌بینی اینکه چه زمانی یک فایل در طول استفاده بالینی بر اساس آزمایش‌های آزمایشگاهی می‌شکند، غیرممکن به نظر می‌رسد. تعداد دفعات استفاده قبل از شکست بسیار متفاوت است و شکستگی ممکن است حتی در اولین استفاده در دست پزشکان مجرب رخ دهد. علاوه بر این، فایل ممکن است پس از استفاده بالینی برای دفعات کمتری نسبت به ابزارهای مشابهی که هیچ نقص یا شکستگی ندارند، بشکنند. بنابراین، به نظر می‌رسد که متغیرهای دیگری مانند مهارت اپراتور و آناتومی کانال ریشه ممکن است تعیین‌کننده‌های بسیار مهم‌تری در میزان وقوع فایل شکسته باشند.
این اختلاف ظاهری را می‌توان با این واقعیت توضیح داد که به نظر می‌رسد وقوع فایل شکسته در نمونه‌های NiTi در طول استفاده بالینی به دلیل یک رویداد اضافه بار (به عنوان مثال، قفل شدن ناخواسته در کانال ریشه) به جای فرآیند تجمع خستگی رخ می‌دهد. به نظر می‌رسد وقوع فایل شکسته در شرایط آزمایشگاهی در حین آماده‌سازی کانال ریشه با مکانیسم مشابهی رخ می‌دهد. جالب توجه است، حتی نویسندگانی که به این نتیجه می‌رسند که فایل‌ها نباید دوباره استفاده شوند، زیرا مقاومت آنها در برابر خستگی چرخه‌ای کاهش می‌یابد، در واقع موفق شدند تا ده مورد بالینی را با استفاده از یک مجموعه فایل بدون هیچ گونه شکستگی داخل کانالی آماده کنند. علاوه بر این، برخلاف دیدگاه‌های قبلی در مورد تأثیر بارگذاری مکرر بر عمر خستگی فایل‌های NiTi، مطالعات جدیدتر نشان دادند که پیش‌بارگذاری پیچشی خفیف (بدون ایجاد تغییر شکل دائمی) در واقع می‌تواند هم قدرت پیچشی و هم مقاومت در برابر خستگی چرخه‌ای را در طول بارگذاری بعدی بهبود بخشد. این اثر می‌تواند خطر وقوع فایل شکسته را در طول استفاده بالینی کاهش دهد، اما نتیجه ممکن است در انواع مختلف فایل‌ها متفاوت باشد.
بنابراین، با در نظر گرفتن تمام شواهد، استفاده‌های متعدد از فایل‌های NiTi از نظر مکانیکی قابل قبول است، اما توصیه تعداد ایمن استفاده غیرممکن است. این یافته‌ها با شکست ابزارهای SS که به نظر می‌رسد بیشتر به دلیل انباشته شدن خستگی، در حین استفاده در شرایط آزمایشگاهی و بالینی رخ می‌دهد، متفاوت است و دور انداختن مکرر را توجیه می‌کند.
تمام فایل‌ها و ابزارهای مورد استفاده در درمان کانال ریشه باید به دقت تحت بزرگنمایی قرار بگیرند و قبل از استفاده مجدد از نظر علائم ساییدگی بررسی شوند. در مورد فایل‌های SS، هرگونه علامت براق، فاصله ناهموار بین شیارها، نواحی باز شدن پیچ، خم شدن شدید، یا هر نوع اعوجاج یا خوردگی دائمی دیگر (شکل 2.14) نشانه خستگی بیش از حد است و باید به عنوان هشدار شکستگی قریب‌الوقوع باشد. چنین فایل و ابزاری مستعد تبدیل به فایل شکسته است و باید دور انداخته شود.
شکل 14-2. ابزار دستی SS با اعوجاج دائمی، خمیدگی شدید یا آسیب به قسمت برش که باید دور انداخته شود.
تغییر شکل‌های مشابه فایل‌های NiTi نیز باید به عنوان سیگنالی برای دور انداختن آنها در نظر گرفته شود (شکل 2.15). با این حال، شکل اصلی آنها می‌تواند پیچیده‌تر یا نامتقارن باشد و ممکن است شامل شیارهایی با جهت معکوس همراه با نواحی مستقیم، زوایای مارپیچ یا گام متفاوت، و مقطع خارج از مرکز باشد. این ویژگی ها را نباید با نشانه‌های شکستگی قریب‌الوقوع اشتباه گرفت. به علاوه، فایل‌های ساخته شده از آلیاژ موسوم به «حافظه کنترل شده» معمولاً ممکن است در حین استفاده کمی باز شوند و این تنها در صورتی باید به عنوان نشانه‌ای برای دور انداختن فایل در نظر گرفته شود در صورتی که پیچیدن در جهت مخالف ظاهر شود یا فلاش اصل شکل خود را پس از عملیات حرارتی (شکل 2.16) به دست نیاورد. بنابراین، پزشک باید شکل اصلی ابزار و هر دستورالعمل خاص توسط سازنده را در نظر داشته باشد تا به درستی تشخیص دهد که کدام فایل و ابزار باید دور انداخته شود. با این حال، فایل NiTi معمولاً ممکن است حتی بدون تغییر شکل قابل‌مشاهده شکسته شوند. بررسی تحت بزرگنمایی بالا همچنین بقایای عاج را نشان داد که در شیارهای ماشین‌کاری یا ترک‌های سطحی فایل‌های مورد استفاده قرار گرفته‌اند (شکل 2.17) و این فرضیه وجود دارد که این وجود کثیفی ممکن است انتشار ترک را تسریع کند. با این حال، وجود کثیفی همچنین می‌تواند یک مشاهده تصادفی فاقد تأثیر در فرآیند شکستگی باشد زیرا هیچ رابطه علت و معلولی اثبات شده‌ای میان آنها وجود ندارد.
شکل 15-2. نقص فایل چرخشی NiTi که سیگنال شکستگی قریب‌الوقوع را نشان می دهد. این ابزارها باید دور ریخته شوند.
شکل 16-2. فایل‌های چرخشی NiTi با حافظه کنترل شده قبل از استفاده(a) و بعد از استفاده(b,c). علی رغم باز شدن (b)، لزومی ندارد که چنین فایل‌هایی به دور انداخته شوند و می‌توانند با عملیات حرارتی شکل اولیه خود را به دست آورند. برعکس، فایل‌هایی که در جهت مخالف (c) سیم پیچی را نشان می‌دهند باید دور انداخته شوند.
شکل 17-2. بقایای عاج تعبیه شده در شکاف‌های سطحی یک فایل چرخشی NiTi (بزرگنمایی 1400 برابری).
فایل‌ها باید قبل از اولین استفاده تمیز و استریل شوند (مگر اینکه توسط سازنده در بسته‌های مهر و موم شده از قبل استریل‌شده تحویل داده شوند) و همچنین قبل از هر بار استفاده مجدد. تأثیر این فرآیند بر وقوع فایل شکسته همچنان بحث‌برانگیز است.
در مورد فایل‌های SS، کاهش اندکی در استحکام پیچشی پس از 10 سیکل غوطه وری در هیپوکلریت سدیم 5% و سپس استریلیزاسیون اتوکلاو، به خصوص برای فایل‌های بزرگ‌تر گزارش شده است. یک اثر کوچک مشابه بعد از 10-40 چرخه استریلیزاسیون اتوکلاو بدون غوطه ور شدن در هیپوکلریت سدیم یافت شد، اما در هر دو مورد ممکن است تفاوت از نظر بالینی مهم نباشد. مطالعات دیگر چنین تفاوتی را نشان نداده‌اند.
چرخه‌های چندگانه استریلیزاسیون ممکن است باعث ایجاد تغییرات سطحی روی فایل‌های NiTi شود، از جمله خوردگی و ایراد، و همچنین ممکن است به دلیل تغییرات در لایه اکسید تیتانیوم غیرفعال که سطوح را می‌پوشاند، زبری سطح آنها را افزایش دهد. با این حال، این تغییرات سطحی به وضوح با وقوع فایل شکسته مرتبط نیست، بنابراین ممکن است از نظر بالینی مرتبط نباشند.
به نظر نمی‌رسد که هم گرمای خشک و هم استریلیزاسیون اتوکلاو تأثیر منفی بر مقاومت خستگی چرخه‌ای چندین نوع فایل NiTi داشته باشند، اما این برای همه انواع درست نیست.
نتایج متناقضی نیز در مورد استحکام پیچشی منتشر شده است، در حالی که برخی از فایل‌ها هیچ تاثیری و برخی دیگر کاهش در مقاومت را نشان می‌دهند.
اگرچه ارتباط بالینی آن مورد تردید قرار گرفته است، یک اثر مفید احتمالی استریلیزاسیون بر فایل‌ها و ابزارها نیز گزارش شده است. هم مقاومت در برابر خستگی چرخه‌ای و هم مقاومت پیچشی انواع خاصی از فایل‌ها پس از استریل کردن، به ویژه پس از چرخه‌های مکرر افزایش می یابد، بنابراین گرمای خشک یا استریلیزاسیون اتوکلاو می‌تواند به عنوان نوعی عملیات حرارتی عمل کند.
یکی از پارامترهای اضافی که باید قبل از تصمیم‌گیری برای استفاده مجدد از فایل‌های کانال ریشه در نظر گرفته شود، اثربخشی تمیز کردن و استریلیزاسیون روش‌های موجود است، اما این پارامتری است که قرار نیست درباره‌اش بحث کنیم.
دایموتک، تولیدکننده تجهیزات دندانپزشکی
(ایمپلنتولوژی و جراحی، اندودانتیکس و درمان ریشه)
قلم استخراج فایل شکسته BTEX نسخه گلد
