در این مقاله قصد داریم تا تاثیر حلالهای مختلف روی سیلرهای کانال ریشه و میزان خورندگی آنها را مورد بررسی قرار دهیم. به این منظور چهار سیلر آماده شده و درون محلولهای زایلن، روغن پرتقال، اکالیپتول و الکل 90 درصد به مدت پنج، ده و سی دقیقه قرار داده شدهاند. سپس میزان جرم سیلر از دست رفته تشخیص و مورد بررسی قرار گرفت. حجم قابل توجهی از سیلرهای برندهای Endofilll، Pulp Canal Sealer وSybronEndo طی قرار گرفتن درون محلولها از تجزیه شد. که در ادامه به جزئیات نتایج این آزمایشها میپردازیم.
نقش حلالهای مختلف در استخراج مواد درمان ریشه
هنگامیکه درمان ریشه با شکست مواجه میشود باید سیستم کانال ریشه مجدد تحت درمان قرار بگیرد. هدف اصلی طی درمان مجدد این است که مواد پرشده درون کانال را حذف کرده، سیستم کانال ریشه را تمیز و فرمدهی کنیم و در نهایت عمل پر کردن سه بعدی را به سرانجام برسانیم.
طی فرآیند حذف مواد پر شده درون کانال، اغلب از بین بردن گوتاپرکا بسیار راحتتر از سیلرهای ریشه درمانی خواهد بود. باقیماندن این مواد درون کانال مانع از حذف بافتهای مرده و باکتری میشود که همین موضوع میتواند منجر به شکست درمان مجدد شود.
روشهای زیادی از جمله گرما دادن، تکنیکهای حرکتی، روشهای شیمیایی و ادغام هر یک از این متدها با یکدیگر برای حذف و استخراج مواد پرشده درون کانال ریشه وجود دارد. بهرهگیری از روشهای مکانیکی ممکن است منجر به سوراخ شدن، جابهجایی داخلی این مجرا و در نهایت تغییر حالت کانال شود. به همین دلیل از روشهایی مکانیکی و روشهای شیمیایی در ترکیب باهم استفاده میشود. در روش آزمایش امروز از محلولهایی نظیر زایلن، روغن پرتقال و اکالیپتول برای حل گوتا پرکا و سیلرهای موجود در سیستم کانال ریشه استفاده شده است.
در این آزمایش چهار سیلر مختلف از جمله اندوفیل، Pulp Canal Sealer EWT، AH plus، Sealer 26 مورد آزمایش و بررسی قرار گرفتهاند. تمامی آنها طبق دستورالعمل سازنده ترکیب شده و در جدول 1 نمایش داده شدهاند. در مرحله بعدی ترکیبات ایجاد شده را داخل قالبهای سیلیکون قرار دادیم تا با ضخامت و طول استاندارد فرم بگیرند. به طور کل 60 نمونه اندوفیل، 36 نمونه سیلر پالپ کانال، 48 نمونه آ اچ پلاس و 36 نمونه سیلر 26 مورد آزمایش قرار گرفت. این نمونهها به مدت 48 ساعت در دمای اتاق قرار داده شده و به مدت یک هفته در دمای 37 درجه در کوره قرار داده شدند. پس از گذشت این مدت نمونهها با استفاده از ترازو با توجه به جرم اولیه خود قیاس شدند.
مطابق محلولهای استفاده شده در این آزمایش، نمونهها را به چهار گروه سیترول (Citrol)، اکالیپتول (ecucalyptol)، زایلن (Xylen) و الکل 90 درصد تقسیمبندی کردیم. هر نمونه درون نیم میلی لیتر محلول در لولههای اپندورف در دمای اتاق بدون ایجاد کوچکترین تلاطمی قرار داده شد. سه بازه زمانی 5، 10 و 30 دقیقه را برای این آزمایش در نظر گرفتیم بعد از تست ادغام با محلول، نمونهها را به مدت 24 ساعت داخل کوره در دمای 37 درجه سانتی گراد قرار دادیم؛ در ادامه نتیجه این آزمایشات مورد بررسی واقع شده است.
نتیجه آزمایش تاثیر حلالهای مختلف روی سیلرهای کانال ریشه
طبق نتایج بدست آمده از تاثیر حلالهای مختلف روی سیلرها، متوجه شدیم که حجم زیادی از برند اندوفیل طی ادغام با محلول سیترول از بین رفته است و میزان جرم کاهش یافته در زمان 30 دقیقه بیشتر از بازه 5 و 10 دقیقه بوده است. این نتیجهگیری در مورد محلول اکالیپتول نیز صدق میکند. از طرف دیگر زایلن و الکل نود درصد بدون تاثیر زمان غوطه ور شدن در محلول، حجم زیادی از اندوفیل را تجزیه کردند.
بعد از عمل غوطهور کردن در بازه زمانیهای مختلف مشاهده شد که زایلن جرم بسیار زیادتری از اندوفیل را نسبت به محلول سیترول کاهش داده است. همچنین تفاوت خاصی بین تاثیر اکالیپتول و الکل نود درصد روی اندوفیل بعد از 5 و 30 دقیقه دیده نشد. با این حال اکالیپتول بعد از 10 دقیقه تاثیر بیشتری از الکل در کاهش حجم آن داشت.
پالپ کانال سیلر بعد از غوطهور شدن در محلول سیترول کاهش جرم چشمگیری داشت و این میزان کاهش جرم با افزایش زمان بیشتر نیز شد. اکالیپتول، زایلن و الکل 90 درصد واکنش بسیار خوبی با آن داشته و مقدار زیادی از جرم خود را از دست دادند اما زمان تاثیری قابل توجهی در این کاهش جرم نداشت.
همچنین متوجه شدیم که سیلر کانال پالپ در مجاورت با زایلن و الکل جرم بیشتری نسبت به محلول سیترول از دست میدهد. سیترول بعد از 5 تا 30 دقیقه جرم بیشتری را از این محلول نسبت به اکالیپتول حل میکند؛ با این حال تفاوت خاصی بین تاثیر این دو محلول در بازه زمانی بعد از 10 دقیقه دیده نشد.
سیلرهای ای اچ پلاس و 26 هیچ تغییر جرمی خاصی نداشتند.
نتیجهگیری نهایی تاثیر حلالهای مختلف روی سیلرهای کانال ریشه
نتیجهگیری نهایی بدست آمده از تاثیر حلالهای مختلف به ما نشان میدهد که سیلرهای ای اچ پلاس و 26 صرف نظر از زمان در هیچ محلولی تجزیه نشدند. همچنین باید در نظر داشت که پوشانندههایی که پایه ساخت آنها اپوکسی رزین است به خاطر خواص جذب مایعاتی که دارند تمایل کمتری برای تجزیه شدن نسبت به سایرین از خود نشان میدهند. در نتیجه میتوان گفت محلولهایی که در درمان مجدد مورد استفاده قرار میگیرند باید انحلال شیمایی برای تجزیه مواد داشته و همچنان از نظر استففاده بالینی ایمن باشند. با وجود اینکه زایلن بهترین تاثیر را در انحلال سیلرهای ساخته شده بر پایه زینک اکسید دارد اما به دلیل سرطانزا بودن استفاده از آن توصیه نمیشود.